Aydın da Gezilecek Yerler - Tarihi Yerler

Aydın da gezilecek yerler hakkındaki tanıtım yazıma Aydın da gezilecek tarihi yerler ile devam ediyorum.

Milet Müzesi

Milet Müzesi; Aydın ‘ın Didim İlçesine bağlı Balat köyü’nün kuzey kısmında kalan antik Miletos kentinden ismini almıştır. Milet Müzesi, ilk olarak 1965 senesinde Aydın Müzesi’ne bağlı olarak Milet Örenyeri üzerindeki Balat İlkokulu’nda depo olarak faaliyete girmiştir. 1967 senesinde İlkokulun yıkılıp yerine şimdiki müze binası yapılmıştır. Millet Müzesi 1973 senesinde ziyaretçi kabul etmeye başlamıştır.

Mevcut müze binasının statik sorunlarından dolayı tehlike arz etmesi sebebi ile 2000 senesi Kasım ayında ziyarete kapatılmış, yeni müze binası yapma arayışına girişilmiş 2007 senesi Eylül ayında yine aynı yerde yeni binanın temeli atılarak inşaata başlanmıştır. 2009 senesinde müze bugün ki hali ile tekrardan ziyarete açılmıştır.

Milet Müzesi koleksiyonunda yaklaşık olarak 7300 arkeolojik, 93 etnografik, 13.000’e yakın sikke olmak üzere toplamda 20.000 üstünde envantere kayıtlı eser bulunmaktadır. Milet Müzesi Koleksiyonundaki eserlerin büyük bir kısmı Milet, Didim ve Priene ören yerlerinden ve buralarda yapılan kazılardan gelmiştir.

Yörük Ali Efe Müzesi

Yörük Ali Efe Müzesi, Aydın’ın Yenipazar ilçesinde bulunmaktadır. Yörük Ali Efe Müzesi, 2001 senesinde halk ziyaretine açılmıştır.

Kurtuluş Savaşı kahramanlarından olan Yörük Ali Efe’nin ölümüne kadar yaşadığı ev restore edilmiş ve müzeye dönüştürülmüştür. 19. Yüzyılın sonlarına doğru yapılan ev 1999 senesinde müze aslına uygun şekilde restore edilerek, 2001 senesinde müze olarak faailiyete geçmiştir. Müze içersinde Yörük Ali Efe’nin bizzat kullandığı şahsi eşyaları sergilenmekte, mezarı ve heykeli de müze bahçesinde yer almaktadır. Müze evinin müştemilat kısmı ise kır kahvesi olarak kullanılmaktadır. Yörük Ali Efe Müzesi’ni ziyaret edenler bu kır kahvesinde oturup dinlenebilirler.

Kurşunlu Manastırı

Aydın şehrine bağlı Kuşadası ilçesinde bulunan Kurşunlu Manastırı bir Bizans yapısıdır. Kurşunlu Manastırı’nın tam olarak inşa tarihi bilinmezken XI. Yüzyılda yapıldığı tahmin edilmekte. Rumlar tarafınca “Panagia Kurşuniatissa” adı verilen manastırın Rumca kelime manasıyla Hz. Meryem’e ithaf edildiği anlaşılır. Kurşunlu Manastırı’nın yapıldığı dönemde ikonaperestlerin ve dinsizlerin saldırılarından korunmak ve rahatça eğitim verip, gizlenerek inanç ibadeti yapmak amacıyla kurulduğu düşünülmektedir.

Kurşunlu Manastırı’nın etrafı duvarlar ile çevrilidir ve manastırın merkezinde bir kilise bulunmaktadır. Çevrili duvarların 100 metre dışında mezar şapeli bulunur. Manastırın merkezinde bulunan kilisenin batısında ise Bizans manastırlarında ofis olarak kullanıldığı bilinen binalardan vardır. Dışardan kule görünümüne sahip olan 3 katlı yapının ofis olarak kullanıldığı düşünülür.

Kurşunlu Manastırı içinde yemekhane, revir, savunma odaları, mutfak gibi pek çok bölüm bulunmaktadır. Manastır yapısı itibariyle Efes’te bulunan Meryem Ana şapeli ile çok benzerlik göstermektedir.

Günümüzde halen restorasyon ve turizme kazandırılmasını bekleyen Kurşunlu Manastırı çok bakımsız bir halde olmasına karşın tarihsel dokusundan hiçbir şey kaybetmemiştir.

Güvercinada Kalesi

Günümüzde bir mendirek ile Kuşadası' na bağlanmış olan Güvercin Adası' nda tarihi Bizanslılara kadar dayanan bir kale bulunur. Zamanında Genova' lılar için stratejik önem taşıyan Güvercin Adası, Osmanlı zamanında Mora isyanına karşı adalardan gelebilecek saldırıları önlemek amacıyla kullanılmış ve bu sırada tam bir yenileme görmüştür. Güvercin Adasına ismini veren kalenin günümüzdeki halini alması da bu dönemde gerçekleşmiş.

Osmanlı zamanında Güvercin Adası korsanlara karşı karakol vazifesi yapmış olduğundan, Korsan Kalesi olarak da bilinir. Güverci Adası’nın en tepe noktasında bulunan kule, muhafızların çevreyi rahatça gözetlenmesi için kullanılmıştır, ayrıca ada da bir de su sarnıcı bulunmaktadır.

Güvercinada’nın ortasında kuşlar için yapılan ağaçtan barınaklar bulunmaktadır. Kale içerisinde varolan çok eski yıllarda bulunmuş deniz balinasi iskeleti sergilenmektedir. Eski dönemlerden kalma tekne ve gemi maketleri de bulunmaktadır.

Arpaz Kalesi

Aydın şehrinin Nazilli ilçesinde bulunan Arpaz Kalesi, Osmanlı döneminin izlerini barındıran ve Anadolu’da örneğine az rastlanan bir kaledir. Arpaz Kalesi’nin inşa tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, 2. Mahmut döneminde Rodos’a ıslahata gönderildikten sonra, yanında 20 civarı usta getiren Hacı Hasan Bey tarafından onarıldığı düşünülmektedir. Onarımı yapan ustaların Rodos’tan gelmiş olmaları kale kulesinin modern havasından da anlaşılmaktadır. Rodoslu ustaların müthiş hünerleriyle yükselen kale, güvenlik kulesi, ambarı, ahırları ve müştemilatı ile bir şatoyu anımsatmaktadır.

Arpaz Kalesi ya da diğer ismiyle Arpaz Kulesi, zemin katı zindan olarak kullanılmıştır. Ahşap merdivenler ile çıkılan üst katında ise yaşam alanı bulunur. Yaşam alanı olarak kullanılan kalenin üst katında oturma yerleri, dolaplar, ocaklar ve hamam vardır.

Andız Kulesi

Andız Kulesi Aydın yolu üzerinde Pilav Dağı’nda bulunur. Andız Kulesini kimin ve ne için yaptırdığı hakkında net bir bilgi yoktur. Fakat Efese bağlı olan Neopolis adıyla bilinen İyonların yaptırdığı düşünülmektedir. Andız Kulesi’nde farklı zamanlarda Karyalılar,Legeller ve Lidyalılar yaşamıştır.

M.Ö. 2000li seneler de, İç Anadolu'dan gelen Karya'lı Legel ve Lidyalılar'dan oluşan küçük bir gurup bu bölgeye yerleşmiş, bu bölgede uzun yıllar tarımla uğraşarak yaşamlarını sürdürmüş olsalar da bu topluluktan, günümüze ulaşmış bir iz bulunamamıştır. Bölgeye gelen Türkler de önceleri güvenlik sebebiyle bu bölgede yaşamışlardır. Fakat daha sonra 1423 senesinde Osmanlılar'ın Kuşadası'nı ele geçirmesi ile sahile inmişlerdir.

Nasuhpaşa Külliyesi

Nasuh Paşa Külliyesi, Aydın şehir merkezinde Köprülü Mahallesi’nde bulunmaktadır. Medrese, mescit; “Zincirlihan” da denilen han ve hamamdan oluşan külliye 1708 senesinde Aydınlı Nasuh Paşa tarafından yaptırılmış. Han, Osmanlı Dönemi’nin şehir içi ve avlulu hanlar grubuna girer.

Nasuh Paşa Külliyesi’nin batısında, hamamın doğusunda bulunan yapı, halk arasında Osman Ağa Medresesi adıyla bilinir. Medrese, kare şeklinde bir avlu etrafında sıralanan tek katlı ahşap kapılı kare planlı moloz taş ve tuğladan inşa edilen odalardan meydana gelir. Ancak, günümüzde yol sebebiyle, güney-doğu köşe ve doğu cephe tamamen ortadan kalkmıştır. 2010 senesinde restorasyonu tamamlanarak açılışı yapılmıştır.

Koçarlı Cihanoğlu Külliyesi

Aydın şehir merkezinde bulunan ve cami, medrese, türbe-sebil ve çeşmeden oluşan Koçarlı Cihanoğlu Külliyesi, 1170 senesinde, Aydın-Koçarlı-Nazilli yöresinde derebeyi sülâlesi olan Cihanoğulları’ndan Abdülaziz Efendi (ö. 1197/1782-83) tarafından yaptırılmıştır. Koçarlı Cihanoğlu Külliyesi tasarımında bilinen Osmanlı üslûbu hâkimdir. Külliye deki cami ve şadırvan süslemeleriyle, Osmanlı baroğunun en parlak örneklerinden biri olan ve bazı ayrıntılarında da gotik üslûp etkileri taşıyan kendine nazır özelliklere sahiptir. 

Yunan işgali ile tahribata uğrayan Koçarlı Cihanoğlu Külliyesi 1950 senesine kadar harap kalmış, bu tarihten sonra Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından onarılmış ve medrese bölümü Vakıflar Öğrenci Yurdu olarak hizmete açılmıştır.

Bu yazımda Aydın'a giderseniz mutlaka görmeniz gerekli olan Aydın da Gezilecek Tarihi Yerler hakkında bilgiler verdim. Umarım beğenmişsinizdir.